Leon Wałęga (1901 - 1933)

Leon Wałęga po raz pierwszy pojawił się w Tarnowie jako młody uczeń gimnazjum. Po latach, jako biskup tarnowski doprowadził do utworzenia w mieście Male Seminarium, interesował się losem emigrantów, wyjeżdżających za chlebem za ocean, m.in. przyjmując na studia w tarnowskim seminarium kleryków z USA, zwiększył liczbę parafii z 179 do 268. Efektem starań biskupa było wybudowanie 89 nowych kościołów na terenie diecezji. Na rok przed śmiercią zrezygnował z biskupstwa, ostatni okres życia spędził w klasztorze Redemptorystów w Tuchowie. Tam też zmarł i został pochowany.


Przyszły biskup tarnowski, syn Jana i Katarzyny z d. Stępień urodził się 1859 roku w Moszczenicy k. Gorlic. Uczęszczał do gimnazjum w Tarnowie, maturę zdał w Jaśle, a następnie rozpoczął studia teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie jako kleryk metropolii lwowskiej. W 1881 roku, po otrzymaniu niższych święceń kapłańskich udał się na dalsze studia do Rzymu na Uniwersytet Gregoriański. Tam też dwa lata później otrzymał święcenia kapłańskie, a w roku następnym uzyskał stopień doktora teologii. Po powrocie do kraju został mianowany wikarym w parafii św. Marcina we Lwowie, prefektem małego seminarium i notariuszem sądu metropolitalnego. W późniejszych latach kolejno pełnił funkcje: wicerektora seminarium duchownego we Lwowie, wykładowcy teologii fundamentalnej i filozofii chrześcijańskiej na UJK, egzaminatora prosynodalnego oraz kanonika metropolitalnej kapituły lwowskiej i proboszcza bazyliki metropolitalnej. W 1901 roku został prekonizowany przez papieża Leona XIII na biskupstwo tarnowskie.

 

Jako biskup Leon Wałęga szczególną życzliwością darzył młodzież, a największym jego pragnieniem było zwiększenie liczby powołań kapłańskich. W tym celu wkrótce po objęciu rządów założył w Tarnowie Małe Seminarium. W efekcie w ciągu pięciu lat liczba alumnów w Wyższym Seminarium Duchownym wzrosła z 49 do 73, a w 1931 osiągnęła stan około 150 kleryków. Dla takiej liczby studentów budynek przewidziany na 70 alumnów okazał się za ciasny, więc pod koniec życia biskup Wałęga polecił rozbudować go poprzez dobudowanie środkowego skrzydła. Z jeszcze większą gorliwością niż o potrzeby doczesne dbał biskup o ascetyczno - intelektualne wychowanie kleryków. Żywo zainteresowanymi postępami w nauce często przychodził na egzaminy, a nierzadko sam egzaminował. Pod koniec rządów wprowadził w seminarium piąty rok studiów. Przez cały okres sprawowania posługi duszpasterskiej największy nacisk kładł na religijne uświadomienie wiernych przez katechizację, misje, rekolekcje parafialne i właściwe sprawowanie liturgii. Dążył przede wszystkim do tego, aby wierni zawsze mieli zapewnioną niedzielną Mszę św. dobre i mądre kazanie oraz spowiednika w konfesjonale. Szczególny nacisk kładł na duszpasterstwo młodzieży, w której widział przyszłość Kościoła i narodu. W 1925 roku nastąpiła zmiana granic diecezji tarnowskiej, która utraciła sześć parafii na rzecz diecezji krakowskiej i jedną na rzecz diecezji przemyskiej. W zamian przyłączono do niej dekanaty: biecki, rzepiennicki i ołpiński oraz parafie: Jodłowa, Przeczyca, Sędziszów i Będziemyśl. Przychodząc do diecezji Wałęga zastał w niej 179 parafii i 12 kościołów filialnych, odchodząc pozostawił już 268 wspólnot parafialnych. W wyniku jego starań powstało też na terenie diecezji 89 nowych kościołów.

 

Specyficzną cechą jego pobożności były nabożeństwa do najświętszej Matki, a jako hasło biskupie obrał wezwanie Maria succurre.Leon Wałega w 1904 roku dokonał koronacji obrazu MB w Tuchowie, a w 1920 roku w Zawadzie k. Dębicy i rekoronacji tegoż obrazu w 1924 roku. W 1928 roku z powodu pogarszającego się stanu zdrowia wyraził gotowość rezygnacji z biskupstwa, lecz rezygnacji tej nie przyjął papież Pius XI. Cztery lata później ponowił swoją prośbę i tym razem nadeszła zgoda, połączona jednak z nakazem sprawowania rządów do czasu nominacji nowego ordynariusza. Ponieważ nominacja przeciągała się, Wałęga otrzymał uprawnienia wikariusza apostolskiego z wszystkimi prawami biskupa rezydencjalnego i w tym charakterze pełnił dalej swój urząd. W 1933 roku, po nominacji biskupa Franciszka Lisowskiego na biskupstwo tarnowskie, Leon Wałęga przeniósł się do klasztoru Redemptorystów w Tuchowie, gdzie wkrótce zmarł. Spoczął w grobowcu koło kościoła Redemptorystów, u stóp obrazu Matki Boskiej, który ukoronował.

06.04.2011
Komentarze:
Rafal Walega.: 24.10.2011
Leon Walega to brat mojego dziadka Andrzeja ,ktory jest pochowany w Debicy k/Tarnowa.Pozdrawiam serdecznie Rafal Walega z Drzewianowa k/Bydgoszczy jestem synem Stanislawa.
dyrektor: 19.06.2012
W 1888 roku Leon Wałęga- świeżo upieczony seminarzysta z Tarnowa pracował przez 3 lata jako nauczyciel Szkoły Ludowej w Filipowicach koło Czchowa, poczatkowo jako nauczyciel tymczasowy, a później jako nauczyciel stały. W 1901 roku na swą prośbę został przeniesiony do dwuklasowej szkoły w Złotej mocą rozporządzenia ck Rady Szkolnej Okregowej z dnia 14 kwietnia 1901 roku l.6.880. Jaki związek ma ta osoba z biskupem Wałęgą tego nie wiem.Może jest ktoś, co potrafiłby wyjaśnić tę sprawę. Na ten zapis natknąłem się studiując zapisy kroniki szkolnej.
Kasia: 05.01.2013
Wiekszosc biografii biskupa Leona jest bardzo ogolnikowa , jak do tej pory ja sama nienatknelam sie na nic szczegolowego....a szkoda :( Jednak w ramach sprostowania : Leon Walega nie byl bratem Andrzeja , byl natomiast jego wujkiem , bratem Andrzeja ojca. Pokrewienstwo bliskie , aczkolwiek nienajblizsze.... Dziadek Andrzej jest rowniez miom dziadkiem, naleze do jednych z najmlodszych jego wnukow , podobnie jak Rafal. Dziadek pochowany jest w rodzinnym grobowcu w Zasowie kolo Debicy . Pozdrowienai dla Rafala i jego rodzenstwa , kuzynka Katarzyana Slusarz Ps. Ktokolwiek pisal powyzszy artykul o biskupie Leonie , czy moge prosic o kontakt na obecnej stronie ?? Dziekuje .
redakcja: 29.01.2013
Do Pani \"Kasi\": proszę o kontakt mailowy na adres: redakcja@tarnowskieinfo.pl Będę bardzo wdzięczy i z góry dziękuję. Piotr Filip
Kasia: 12.02.2013
Do Pana Piotra : Wyslalam maila pod podany adres , mama nadzieje ze doszedl ?? Jesli tak, czekam na odpowiedz, z gory dziekuje , Kasia.S
Anka: 23.10.2015
Podobnie jak Rafał i Kasia jestem wnuczką Andrzeja Wałęgi.Chcąc dostarczyć kilku informacji swoim dzieciom o naszych przodkach poszperałam w internecie w poszukiwaniu informacji o biskupie Leonie Wałędze. Niestety jest ich niewiele.Szczątkowe informacje zdobyłam od mojego taty, który był synem Andrzeja, i tak jak pisze Kasia wiem, że biskup Wałęga był wujem mojego dziadka Andrzeja. Ale miło jest zobaczyć tu wpisy mojego kuzynowstwa. Kasiu, jesli masz więcej informacji na temat biskupa Leona i chcialabyś się nimi podzielić to napisz. ankamadro@wp.pl Pozdrawiam Was Rafał i Kasia. Anka M.
jasia: 24.10.2016
Biskup Leon Wałęga to brat mojego dziadka Kazimierza jest on pochowany w Moszczenicy i ja mieszkam w Moszczenicy
kasia: 05.12.2016
do jasia : jak duzo Kazimierz mial rodzenstwa i ewentualnie kto wyprowadzil sie poza Moszczenice ???
jozefa: 25.04.2017
moim pradziadkiem bylAndrzej
rafal walega: 22.04.2018
mieszkam wbydgoszczy wszystko co wiem to tylko to co mi powiedieli ojciec i matka ktorzy joz nie zyja wiec nie bede mial wiecej informacji omojej rodzinie mam rodzine w zasowie od strony matki z ktora mam kontakt sprobuje sie czegos dowiedziec
danuta: 25.09.2018
Wiktor Bazielich w studium \"PARAFIALNI PROBOSZCZOWIE STAROSĄDECCY” w \"NASZA PRZESZŁOŚĆ” Tom 9, Kraków 1959; str. 91-155, podaje, że ks. Antoni Odziomek był od 1909 -1913 kapelanem biskupa Wałęgi, notariuszem kurii i prefektem Małego Seminarium Duchownego. Moje pytanie dotyczy ks. Odziomka. Czy wiadomo coś więcej o nim z tego okresu, gdy był kapelanem ks. biskupa?
Zuzanna: 01.10.2021
Jestem wnuczką Aleksandra Wałęgi, ktory pochodzi z Zasowa, obecnie mieszka we Wrocławiu. Jesli ktos moze pomic w identyfikacji z rodem prosze o kontakt na maila zuzannaslowinska6@gmail.com
Alicja z Wałęgów: 09.11.2021
Z tej strony Alicja z domu Wałęga, zapraszam na Facebook na stronę o Wałęgach, znajdziecie pod hasłem Wałęga Ród
Twój komentarz:
Ankieta
Jak oceniasz pierwsze miesiące pracy nowego samorządu Tarnowa?
| | | |